منو
بستن

امروز ۱۶ / ۰۲ / ۱۴۰۳ خورشیدی

🍗 غذا و خوراکهای محلی آمل

🍗 غذا و خوراکهای محلی آمل

غذاهای محلی، جلوه‌ای از ذوق و هنر مردم هر منطقه در تنوع بخشیدن به زندگی با چاشنی فرهنگ آن دیار هستند. غذاهای محلی آمل نیز از جمله نکات برجسته این شهر هستند. در این اینجا با غذاهای محلی مردم آمل آشنا می‌شویم. کتلت، کته آملی، خورش مرغ ترش، اسفناج پته، مرغ شکم پر آملی، پلو زعفرانی، اردک جوجه، سبزی‌پلون، نازخاتون، اسفناج پته تنها برخی از مهم‌ترین غذاهای محلی و ملی آمل هستند. در زیر به معرفی برخی از آنها می پردازیم:

ترشی تره: مواد بکار رفته در این غذای محلی آملی عبارتند از: سبزی آش (شامل اسفناج، جعفری، تره، گشنیز)، برنج، تخم مرغ، سیرترشی، آبغوره یا آب نارنج، فلفل و زرد چوبه به میزان لازم.
دستور پخت ترشی تره آملی: سبزی را پس از پاک کردن و شستن خُرد می کنیم. مقداری از سبزی کوکو را دُرشت تر خُرد می کنیم. برنج را شسته و همراه سبزی و آب میگذاریم تا بپزد. وقتی یک ملاقه از آب آن باقی بود، از روی حرارت بر می داریم و خوب می کوبیم تا لعاب انداخته و لِه شود. سیر را پوست میکنیم و می کوبیم و با نمک و زردچوبه و مقداری روغن سرخ می کنیم. تخم مرغ ها را در ظرفی می شکنیم و باچنگال هم می زنیم و روی سیرها می ریزیم تا بپزند و بسته شوند. سبزی و برنج له شده را با آبغوره یا آب نارنج با مقداری روغن در یک قابلمه یا تابه می ریزیم و با حرارت ملایم به طور مداوم به مدت ۱۵ الی ۲۰ دقیقه هم می زنیم تا ته نگیرد و مقداری از آب آن برچیده شود. سپس سیر و فلفل و تخم مرغ را به این مواد اضافه کرده و یک ربع (۱۵ دقیقه) دیگر هم می زنیم و از روی حرارت بر می داریم. غذا آماده مصرف است. این غذا لعاب دار است. نوش جانتان. شِمه جانه مَزه هاکِنه!

ترشه کباب: مواد بکار رفته در ترشه کباب آملی عبارتند از: سیب زمینی، آب لیمو یا آب نارنج یا آبغوره، مرغ، زعفران آبگرفته (زعفران آب کرده)، رب گوجه فرنگی، روغن، دارچین، نمک،  فلفل و زردچوبه.
دستور پخت ترشه کباب: مرغ را پس از پاک کردن تکه تکه کرده و با پیاز فراوان، نمک، فلفل و زردچوبه، با مقداری آب و حرارت پائین می گذاریم کاملا پخته شود. آب مرغ را در ظرفی جداگانه نگه می داریم و مرغ ها را در روغن سرخ می کنیم. سپس سیب زمینی ها را بُرِش زده و سرخ می کنیم. در ظرفی آب مرغ را ریخته و مرغ را بهمراه مقداری دارچین، زعفران آبگرفته، آبغوره، رب و فلفل ریخته و می گذاریم جا بیفتد. بادمجان ها باریک و یک اندازه باشند پوست آنها را گرفته و در آب و نمک می اندازیم و بعد آنها را سرخ می کنیم. بادمجان ها را از وسط نصف کنیم تا کاملا در حین سرخ شدن پخته شوند. گوجه فرنگی ها را حلقه حلقه برش می زنیم، و کمی سرخ می کنیم مرغ را که با ادویه جات پخته شده است با مقداری آب داخل آن در ظرف خورش کشیده و از بادمجان، سیب زمینی و گوجه فرنگی سرخ شده کنار آن ریخته و با کته یا برنج آبکشی شده مصرف می کنیم.

مرغ ترش: مواد لازم برای ۴ نفر: سبزی محلی: (جعفری، گشنیز، خلی‌واش)، مرغ: یک عدد، تخم‌مرغ: سه عدد، روغن و آبغوره: به مقدار لازم.
طرز تهیه مرغ ترش: ابتدا مرغ را می‌‌پزیم و سپس کمی تفت می‌‌دهیم، از طرفی سبزی را هم سرخ می‌‌کنیم، آن‌گاه مرغ و سبزی را در کمی آب می‌‌ریزیم و روی اجاق می‌‌گذاریم. به آن کمی روغن و آ‌بغوره اضافه می‌‌کنیم، کمی که آب آن گرفته شده قبل از سرو، تخم‌مرغ‌ها را به آن اضافه می‌‌کنیم و پس از چند دقیقه، غذا را از روی اجاق برمی‌داریم و سِرو می‌‌کنیم.

مرغ شکم پُر آملی: مواد لازم: سبزی معطر (گشنیز، جعفری، برگ سیر تازه) ۴۰۰ گرم، پیاز رنده شده متوسط ۱ عدد، گردو پودر شده ۱۰۰ گرم، رب انار ۲ قاشق سوپ خوری، نمک و فلفل و ادویه به میزان لازم، زعفران دم شده به میزان لازم، مرغ ۱ عدد (۱/۵ کیلوگرم)، آلو ۱۰ تا ۱۵ عدد، زرشک ۳ قاشق سوپ خوری.
چگونگی تهیه: پیاز رنده شده را تفت می دهیم تا کمی طلایی شود، بعد سبزی خُرد شده را اضافه کرده و کمی تفت می دهیم. آلو و زرشک را اضافه کرده، نمک و فلفل و ادویه را اضافه می کنیم. سپس رب انار و بعد گردو را اضافه می کنیم. تمامی مواد را خوب مخلوط کرده درون شکم مرغ را با این مواد پُر کرده و آنرا می دوزیم. مرغ را درون روغن سرخ کرده و با چند عدد آلو و کمی آب می گذاریم بپزد.

اُردک شکم پُر آملی: شکم پُر به مرغ شکم پر یا اردک شکم پُر می‌گویند که اغلب با مرغ یا اردک مخصوص شمال درست می‌شود. شکم پر از غذاهای بسیار خوشمزه و لذیذ ایرانی است که به آن شکم پر آملی یا شکم پر مازندرانی می‌گویند.
مواد لازم برای تهیه مرغ شکم پر آملی (برای شش نفر) عبارتند از: سبزی معطر (گشنیز، جعفری، برگ سیر تازه) ۴۰۰ گرم، پیاز رنده شده متوسط ۲ عدد، گردو پودر شده ۱۵۰ گرم، رب انار ۲ قاشق سوپخوری، نمک و فلفل و ادویه به میزان لازم، زعفران دم شده به میزان لازم، اردک ۱ عدد، آلو ۱۰ تا ۱۵ عدد، زرشک ۳ قاشق سوپخوری، انار دانه ۴ قاشق، آب نارنج ۲ قاشق سوپخوری، ادویه به مقدار لازم.
طرز تهیه اردک شکم پُر آملی: اردک را تمیز کنید و شکم آن را خالی کنید و خوب بشویید. بعد آن را با نمک، فلفل و زردچوبه مزه دار کنید و یا بعد اردک را با آب نارنج، نمک، فلفل و زعفران حل شده مخلوط می‌کنیم تا نیم ساعت بماند. سبزی را با یک قاشق سوپ‌خوری روغن کمی تفت می‌دهیم و بقیه مواد یعنی مغز گردوی چرخ شده، آلو و قیسی خرد شده، پیاز سرخ شده، زرشک و کمی شکر را به آن اضافه می‌کنیم. مخلوط را در شکم اردک جای می‌دهیم. جلوی شکم آن را قبل از دوخت یک تکه کاغذ فویل قرار می‌دهیم. بعد شکم اردک را با نخ و یا خلال دندان می‌دوزیم و در قابلمه‌ای که گنجایش اردک را داشته باشد، با ۳ قاشق سوپ خوری روغن داغ شده، با شعله ملایم سرخ می‌کنیم. برای سرخ کردن اردک نباید از روغن زیادی استفاده کرد چون پوست اردک از خودش روغن پس میدهد. ۲ تا ۳ فنجان آب را در چند بار اضافه می‌کنیم، تا اردک پخته شود، ولی لِه نشود. پس از طبخ، باید نصف فنجان آب داشته باشد. با همین دستور می‌توانید اردک را در فرگریل بپزید.

کَئی پِلا: این پلوی ساده، کدو پلو نام دارد و غذای سنتی آمل است که محلی‌ها به آن کـَئی پِلا می گویند. در این شهر کدو را با برنج مخلوط می‌کنند و این غذای خوشمزه را آماده می‌کنند.
مواد لازم برای کَئی پِلا: پیاز متوسط: ۲ عدد، کدو مکعبی خرد شده: ۲۰۰ تا ۳۰۰ گرم، سیر له‌شده: ۴ تا ۶ عدد، نمک، زردچوبه و دارچین: به میزان لازم، سینه مرغ: ۱/۴ عدد
طرز تهیه کئی پلا: آملی‌ها این غذا را بدون گوشت درست می‌کنند اما می‌توانید کمی سینه مرغ قیمه شده به این غذا اضافه کنید. در ابتدا یک چهارم سینه مرغ را قیمه (تکه) کنید و با نمک، پیاز و زردچوبه تفت دهید و به همراه یک لیوان آب بپزید و صبر کنید تا تمامی آب آن تبخیر شود. حال به سراغ پیاز بروید. پیازها را ریز خرد کنید و آنها را کمی سرخ کنید. سیر له شده را نیز به پیاز اضافه کنید و دوباره کمی تفت دهید. بعد می‌بایست کدوهای خردشده را به این مخلوط اضافه کنید و تفت دهید، سپس کمی زرد چوبه و دارچین نیز به آن اضافه کنید. حال حرارت را کم کرده و سینه مرغ آماده شده را نیز به کدو اضافه کنید. در ظرف را گذاشته و صبر کنید تا این مخلوط با یکدیگر به آرامی بپزد، اما نه آنقدر که گوشت و کدوها له شوند. غذا را بچشید اگر از طعمش راضی نبودید، کمی شکر به آن اضافه کنید، سپس لایه‌ای برنج و لایه‌ای از این مخلوط بکشید. آنقدر این کار را ادامه دهید تا مخلوط تمام شود. در آخر مقداری برنج زعفرانی درست کنید و روی برنج سفید ریخته و سپس کدو اضافه کنید. این غذای آملی بسیار ساده است و در عین حال خوشمزه و البته کم کالری.

کشمش پلو با مرغ: کشمش پلو با مرغ یکی از غذاهای پرطرفدار آملی است که بیشتر به عنوان نذری در ماه محرم طبخ می‌شود.
مواد لازم برای کشمش پلو با مرغ: برای طبخ این غذای خوشمزه برای هفت نفر، این مواد را تهیه کنید: برنج ۶ پیمانه، مرغ ۱ عدد، کشمش (پلویی) ۲ پیمانه، زعفران (آب کرده) ۳ قاشق سوپخوری، روغن (حیوانی) ۱/۲ پیمانه، پیاز (سرخ شده) ۱ چهارم پیمانه، رب نارنج ۳ قاشق سوپخوری، نمک به میزان لازم، فلفل به میزان لازم، روغن به میزان لازم، کرفس (اختیاری) به میزان لازم.
طرز تهیه کشمش پلو با مرغ: ابتدا مرغ را خوب شسته و پوست آن را جدا می‌کنیم و مرغ را به شش یا هشت تکه تقسیم نموده و با نمک، فلفل و ادویه مزه‌دار می‌کنیم. بعد مرغ‌های مزه‌دار شده را با مقداری روغن با حرارت ملایم سرخ می‌نماییم. در آخر رب نارنج را با نصف پیمانه آب مخلوط کرده و به همراه پیاز داغ روی مرغ‌های سرخ‌شده می‌ریزیم و اجازه می‌دهیم تا کاملاً بپزند. اگر دوست دارید می‌توانید مقداری کرفس را جداگانه سرخ کرده و با مواد مخلوط کنید. برنج را در ظرفی مناسب به مرحله آبکشی رسانده و آبکش نموده و دَم می‌کنیم. کشمش‌ها را شسته و سرخ نموده سپس مقداری از برنج دَم کرده، کشمش، زعفران و روغن حیوانی داغ کرده را با هم مخلوط می‌کنیم. در ظرف سِرو ابتدا پلوی ساده را کشیده، تکه‌های مرغ را بر روی آن قرار داده و مخلوط کشمش و برنج را روی آن می‌دهیم و سِرو می‌نماییم.

کته آملی: کته یک روش پخت برنج در آشپزی ایرانی و منسوب به استان‌های شمالی ایران و مخصوص شهر آمل است. در این روش برنج با شعله آرام و بدون صاف کردن طبخ می‌شود. کته معموﻷ با کباب و غذاهای اصلی مصرف می‌شود.
طرز تهیه کته آملی: کته آسان‌تر از پلو طبخ می‌شود. برنج را می‌شوییم و آب آن را خالی می‌کنیم سپس آن را درون قابلمه می‌ریزیم و ۵ لیوان آب و ۴ قاشق روغن و ۲ قاشق نمک اضافه می‌کنیم و به هم می‌زنیم و روی حرارت بالا می‌گذاریم بجوشد تا زمانی که آب آن تمام شود سپس حرارت را کم می‌کنیم و می‌گذاریم برای نیم ساعت بپزد.

آش آخر چهارشنبه: در آخرین چهارشنبه سال، زنان مازندرانی تدارک آش ترشیرا می بینند که در نوع خود بی نظیر است و جنبه ی تبرک و شفا بخشی دارد. در این آش از چهار گیاه استفاده می شود از شکوفه های آلوچه گرفته تا بچا بچا (گل پامچال وحشی) و گل بنفشه و سبزی های گوناگون دیگر. یک پای ثابت این آش حتما گیاه گزنه می باشد. احتمالا ترشی آش اظهار دلسردی از سال کهنه می باشد. از قدیم الایام این آش ترش را در روز سوم وفات یافته هایشان طبخ می کردند و به همه مهمانان علاوه بر طعام، آش ترش هم میدادند که این هم نشانه ی تنفر از غم و ناراحتی بود. در هر صورت مردم این منطقه آش ترش آخرین چهارشنبه سال را به نیت درگذشتگان خود خیرات می کنند. اگر کسی به خاطر اشتغال زیاد موفق به پختن این آش نشود حتما سهمی از آش همسایه ها و یا اقوام خود میبرد.

آغوز مسما: خورشتی که از گردو، بوقلمون (یا غاز و مرغابی)، ترشی و دانه های انار سائیده شده، رب انار و… درست می شود.
این غذای محلی دارای پروتئین و با ارزش بیولوژیکی بالا به دلیل داشتن گوشت بوقلمون یا غاز و مرغابی و دارای مواد معدنی و ویتامین ها به دلیل داشتن گردو و رب انار است.
مواد لازم برای آغوز مسما: برای ۸ نفر نیاز دارید به: مغز گردو:۱ کیلو، ، مرغابی، غاز یا بوقلمون:۱ عدد، بادمجان: ۳-۴ عدد، رب انار ترش یا رب آلوچه: ۳ – ۴ قاشق غذاخوری، پیاز رنده شده: ۱ عدد، سبزیجات معطر (چوچاق، نعنا، گشنیز، یا گلپر): از هرکدام ۲-۳ ساقه، روغن: به اندازه لازم، نمک و فلفل: به مقدار کافی.
طرز تهیه و روش پخت آغوز مسما: مغز گردوها را با چرخ گوشت یا دستگاه آسیاب کاملا بسابید. بادمجان ها را هم پوست بگیرید و به صورت ورقه ای از طول برش بزنید و روی آن نمک بپاشید و داخل سبد بگذارید تا یکی دو ساعت بماند. سپس آنها را زیر آب سرد بشویید تا نمک اضافه آن گرفته شود. بعد در روغن سرخ کنید و کنار بگذارید. برای خوشمزه شدن خورشت، مرغابی یا غاز را هم به صورت درسته یا قطعه شده در روغن سرخ کنید و بعد به داخل خورشت اضافه کنید. قابلمه ای مناسب را روی حرارت قرار دهید و مقداری روغن داخلش بریزید و پیاز رنده شده را داخل روغن تفت دهید. کمی که پیاز نرم شد و رنگش تغییر کرد گردوهای ساییده شده را به آن اضافه کنید و تفت دهید. اگر در این دستور از غاز یا مرغابی استفاده میکنید بعد از تفت گردو آن را داخل قابلمه بگذارید و با ۳ تا ۴ لیوان آب سرد اجازه دهید خورشت با حرارت کم به مدت ۵ تا ۶ ساعت بپزد. رب انار یا آلوچه را با مقداری آب سرد حل کنید و به خورشت در حال پخت اضافه کنید. در دقایق آخر پخت خورشت سبزیجات معطر و یا گلپر را به همراه بادمجان های سرخ شده و نمک و فلفل در غذا بریزید و حرارت زیر قابلمه را خاموش کنید. در گذشته برای تیره شدن خورشت و تامین آهن کافی غذا یک میخ آهنی بزرگ را روی حرارت قرار می دادند و پس از سرخ شدن و گداخته شدن میخ آن را به مخلوط آلوچه اضافه میکردند تا یکی دو جوش بزند. سپس رب آلوچه را به خورشت اضافه میکردند. این رو هم بدونید که زمان پخت و انتظار آن در حدود ۵ ساعت می باشد. آغوز مسما را می توانید هم در وعده نهار و هم شام سرو کنید.

ته چین: ته‌چین که دیگه معرف حضور همه هست و تو دلبری اون شکی نیست. حالا اگه ته‌چین مازندرانی هم باشه که دیگه واقعا سکوت اختیار میکنیم. چون رب انار اونم از نوع ترش، معرکه اش میکنه. اگه طرفدار غذاهای ترش هستین حتما اینو امتحان کنین و روشو با ناردون تزئین کنین.
مواد لازم جهت تهیه ته چین مازندرانی: گوشت یا مرغ ۱ کیلو گرم، پیاز ۲ عدد، روغن به مقدار لازم، زردچوبه به مقدار لازم، فلفل سیاه به مقدار لازم، پودر زیره سبز یک دوم قاشق چایخوری، نمک به مقدار لازم، رب انار ترش یک دوم پیمانه، برنج دانه بلند ۵۵۰ گرم، دانه زیره یک دوم قاشق چایخوری، محلول زعفران به مقدار لازم.
مراحل پخت ته چین مازندرانی با مرغ: ابتدا پوست مرغ را جدا کنید و از مفصل خرد کرده و به قسمت های دلخواه تقسیم کنید. پیاز را به مقدار لازم در روغن تفت دهید تا طلایی و خوشرنگ شود؛ زردچوبه؛ فلفل سیاه؛ پودر زیره؛ نمک و رب انار را افزوده و هم بزنید و کنار بگذارید.مرغ را با نمک و فلفل مزه دار کرده و تا حدی تفت دهید که طلایی و خوشرنگ شود و سپس به مخلوط قبلی افزوده و مخلوط کنید.برنج را آب کِش کنید. به مقدار لازم روغن در قابلمه ریخته و پس از گرم شدن نیمی از برنج را داخل قابلمه بریزید و سپس مخلوط مرغ را روی برنج پخش کنید و بعد باقی مانده برنج را روی مخلوط ریخته و دانه زیره را روی پلو بپاشید و دَرِ قابلمه را بگذارید و اجازه دهید تا در قابلمه بخار کند؛ دوبار عرق درِ قابلمه را خشک کرده و سپس برنج را دَم کنید و پس از پنج دقیقه حرارت زیر قابلمه را کم کرده و به مدت یک ساعت و نیم تا دو ساعت روی حرارت کم، پلو را بپزید. هنگام سِرو ته چین را در ظرف کشیده و مرکز را با پلو زعفرانی منقش کنید و قطعات مرغ روی ته چین قرار دهید.

ترش ترشو ۱: برنج را همراه با حبوبات، ترشی آلوچه، مانند آش درست می کنند.

ترش ترشو ۲: مواد لازم: جعفری ۱۰۰ گرم، گشنیز ۲۰۰ گرم، تره ۱۰۰ گرم، چغندر ۵۰ گرم، کدو حلوایی ۲۰۰ گرم، سیب زمینی ۲۰۰ گرم، پیاز ۵۰ گرم، سیر ۱۰۰ گرم، رب انار ترش ۲۰۰ گرم، دانه های انار ۱۰۰ گرم، دانه های ریز برنج ۱۰۰ گرم، روغن ۱۰ گرم، نمک ۱۰ گرم.
طرز تهیه:چغندر و سیب زمینی را پوست کند و آب پز می کنند، بعد از نیم ساعت چپای شسته را (دانه های ریز برنج ) به مواد در حال پخت اضافه می کنند، کدو حلوایی را خرد کرده به چغندر، سیب زمینی و دانه های ریز برنج اضافه می کنیم. سبزی ها و مقداری سیر را با هم می سایند. رب انار ترش را با انار دانه دانه شده ی ترش و آب مخلوط می کنند. سبزی و سیر ساییده شده را با ترکیب دانه انار و رب انار ترش مخلوط می کنند و نیم ساعت قبل از پخت کامل ترش ترشو به آن اضافه می کنند. روغن داغ کرده سیر ساییده شده را در روغن سرخ می کنند که اصطلاحا به آن سیر داغ می گویند. سیر داغ و پیاز داغ آماده شده را به ترش ترشو اضافه می کنند تا با دیگر مواد پخته شده آش به مدت ده دقیقه مخلوط شود. ترش ترشو بعد از یک و نیم ساعت پختن، آماده است.
خواص درمانی ترش ترشو: این غذا در هضم و جذب غذا به هنگام خوردن توام نقش عمده تسهیل کننده دارد و دارای مواد مغذی چون کربوهیدرات و ویتامین ها و املاح و چربی است.

دوپتی: دوغ را به حبوبات پخته شده و سیر داغ اضافه می کنند.

اسپناساک: اسفناج پخته همراه با دانه انار، عدس، سیر داغ، رب گوجه و آب نارنج.
مواد لازم خورش اسپناساک: گوشت گوسفند ۴۰۰ گرم، اسفناج تازه یک کیلو، سبزیجات معطر (جعفری، گشنیز، تره و نعناع) ۳۰۰ گرم، عدس پخته ۳۰۰ گرم، سیر ۴-۳ حبه، پیاز متوسط ۲ عدد، هویج یک عدد، آب به مقدار لازم، نمک، فلفل و زردچوبه به مقدار لازم، روغن دنبه یا کنجد به مقدار لازم.
طرز تهیه خورش اسپناساک: برای تهیه این غذا ابتدا پیاز و سیر را خرد می‌کنیم و با روغن دنبه یا کنجد تفت می‌دهیم. اسفناج را پس از شستن و خرد کردن به مواد اضافه می‌کنیم و تفت می‌دهیم. سپس مقداری آب اضافه می‌کنیم. گوشت خرد شده را به مواد اضافه می‌کنیم. سپس سبزیجات معطر و هویج خرد شده و عدس پخته را اضافه می‌کنیم. پس از اضافه کردن ادویه‌جات، اجازه می‌دهیم غذا در حرارت ملایم بپزد و جابیفتد. این غذا همراه برنج یا نان سنگک تازه و سبزی سِرو می‌شود. در برخی از سلیقه‌ها به این غذا نخود هم اضافه می‌کنند و گاهی بندرت به جای گوشت گوسفند از تخم مرغ استفاده می‌شود.
خواص ویژه در مصرف اسپناساک: خورش اسپناساک به علت داشتن ویتامین B۱۲، آهن و اسیدفولیک، موجب افزایش گلبول‌های قرمز خون و رفع کم‌خونی می‌شود؛ لذا برای زنان باردار و جنین بسیار مفید و سودمند است. این خورشت آملی خاصیت آنتی بیوتیکی دارد و موجب رفع انواع عفونت‌های بدن از جمله عفونت معده می‌شود. این غذا دارای انواع ویتامین‌ها و املاح معدنی مفید است و تاثیر چشمگیری در تقویت، طراوت و جوان‌سازی پوست و مو دارد و از پیری زودرس پیشگیری می‌کند.خورش اسپناساک به علت داشتن ویتامین D، کلسیم، منیزیم، فسفر و سلنیوم موجب تقویت و استحکام استخوان و دندان می‌شود و از آرتروز و پوکی استخوان پیشگیری می‌کند؛ لذا برای افراد مبتلا به نرمی استخوان یا مشکلات حرکتی در پاها هستند، بسیار مفید است. خورش اسپناساک به علت داشتن ویتامین‌های A، E و C خاصیت آنتی اکسیدانی دارد و موجب تقویت سیستم ایمنی بدن و محافظت از آن در برابر انواع بیماری‌ها مخصوصا سرطان‌ها می‌شود. فیبر موجود در این غذا هم موجب بهبود عملکرد روده‌ها، هضم آسان غذا و رفع یبوست می‌شود.

کئی آش (آش کدو): به ۲ روش پخته می شود و ۲ نوع است، نوع اول: برنج پخته، کدوی پخته و له شده که آب زرشک و شکر به آن اضافه شده است.
نوع دوم: مواد لازم: کدو (پوست گرفته و خردشده) ۱ کیلوگرم، کشک ۱ لیوان، نخود ۱ لیوان، لوبیا ۱ لیوان، گندم ۱/۲ لیوان، برنج ۱/۲ لیوان، پیاز داغ به مقدار لازم، نعنا داغ (برای تزئین) به مقدار لازم.
طرز تهیه کئی آش (آش کدو): ابتدا حبوبات را که از شب قبل خیس کرده اید با آب روی شعله متوسط بپزید تا کاملا پخته شوند. گندم را حدود نیم ساعت بپزید و بعد برنج و کدو ها را اضافه میکنیم.در این مرحله هم می زنیم تا آش ته نگیرد. بعد از اینکه برنج و گندم پخت ،کشک را اضافه کنید و حبوبات پخته را به مواد اضافه نمایید. در آخر نمک و فلفل و ادویه و مقداری پیاز داغ به آش اضافه کنید و اجازه دهید کشک نیم ساعت جوش بخورد و آش جا بیفتد. در آخر می توانید به سلیقه خودتان آش را با مقداری از حبوبات و نعنا داغ و پیاز داغ تزیین کنید. در صورت تمایل می توانید به جای برنج از پرک استفاده کنید. بهتر است ابتدا کدو حلوایی را پوره کنید و بعد به آش بیفزایید. اگر رنگ کدو حلوایی شما خیلی پررنگ نیست کمی زعفران به آن بیفزایید.

نازخاتون: بادمجان کبابی و له شده که به آن آبغوره، ریحان، جعفری و سیر کوبیده اضافه می شود.
مواد لازم برای تهیه ناز خاتون: بادنجان ۶ عدد، سیر ۵ حبه، ریحان تازه ۱ دسته، نعناع خشک ۱ قاشق غذاخوری، گشنیز تازه ۱ دسته، آبغوره نصف لیوان، نمک و فلفل به میزان لازم.
بادنجان‌ها را خوب بشوئید و روی منتقل یا اجاق گاز کبابی کنید. اگر هیچ کدام برای کبابی کردن مقدور نبود، بادنجان‌ها درون فر بگذارید تا کاملا بپزد. پس از سرد شدن پوست آن‌ها را جدا کنید و کاملا بکوبید تا له و یکدست شود. بادنجان‌ها را در ظرف مناسبی بریزید. سپس گشنیز و ریحان خُرد شده به همراه سیر کوبیده شده را به ظرف اضافه کنید. نعناع خشک و نمک و فلفل را نیز افزوده و در آخر آبغوره یا آب انار را اضافه کرده و کمی هم بزنید. نازخاتون شما آماده است، می‌توان در کنار بسیاری از غذاها آن را سِرو کنید.
در تهیه نازخاتون از گلپر نیز می‌توان به عنوان ادویه استفاده کنید. برخی در تهیه نازخاتون از گوجه فرنگی رنده شده و آب انار نیز استفاده می‌کنند. سبزی محلی نازخاتون ریحان مازندرانی است که در کنار آن از سبزی‌های معطر جعفری و گشنیز هم استفاده می‌شود؛ اما بر حسب منطقه تهیه نازخاتون از سبزی‌های دیگری همانند چوچاق، خالواش و زولِنگ نیز بهره می‌برند.

اسفناج مَرجی: شامل اسفناج پخته، عدس، سیر، و انار ترش است.
مواد لازم برای پخت اسفناج مرجی: اسفناج یک کیلو، عدس ۲۵۰ گرم، سیر ۴-۳ حبه، رب انار ترش ۵ قاشق غذاخوری، آب به مقدار لازم، روغن دنبه یا کنجد به مقدار لازم، نمک، زردچوبه، فلفل و گلپر به مقدار لازم.
طرز تهیه اسفناج مرجی: برای تهیه این غذا ابتدا عدس را که از قبل در آب خیس کرده‌ایم، می‌پزیم. آب را در قابلمه می‌جوشانیم و اسفناج خرد کرده را به آن اضافه می‌کنیم. سیر را خرد می‌کنیم و با کمی روغن دنبه یا کنجد تفت می‌دهیم. نمک، زردچوبه، فلفل و گلپر را به سیر تفت داده شده اضافه می‌کنیم. سپس مواد تفت داده شده را به اسفناج اضافه می‌کنیم. عدس پخته شده را به اسفناج و سیر اضافه می‌کنیم. در انتهای پخت، رب انار را اضافه می‌کنیم و اجازه می‌دهیم غذا بپزد و جابیفتد. این غذا همراه نان سنگک تازه و سبزی میل می‌شود.
در این غذا از ترکیب اسفناج و انار استفاده می شود شاید فکر کنید طعم این دو در کنار هم زیاد جالب نباشد اما پیشنهاد می کنیم که حتی برای یک بار هم شده این غذای بینظیر را امتحان کنید. برای تهیه ی اسفناج مرجی از اسفناج پخته، عدسی، سیر و انار ترش استفاده می شود. وجود اسفناج و عدس این غذا را به غذای مناسبی برای کسانی که کمبود آهن دارند تبدیل کرده است.
جالبه که از خواص این غذای خوشمزه هم بدونید: فیبر موجود در این غذا موجب بهبود عملکرد روده، دستگاه گوارش و هضم آسان غذا می‌شود و یبوست را رفع می‌کند.اسفناج مرجی دارای انواع ویتامین‌ها و املاح معدنی مفید است؛ لذا تاثیر چشمگیری در تقویت، طراوت و جوان‌سازی پوست و مو دارد. از دیگر خواص این غذا می‌توان به تقویت دستگاه گوارش، تصفیه خون، رفع خارش و اگزما و کنترل قند، فشار و چربی خون اشاره کرد. اسفناج مرجی موجب تقویت بینایی می‌شود؛ همچنین از آب مروارید (کاتاراکت) و تباهی لکه زرد (ماکولا) پیشگیری می‌کند.

کئی انار: کدوی پخته همراه باقلا و عدس پخته شده با گردوی ساییده و دانه انار، که سیر داغ به آنها اضافه شده و مخلوط آن را همراه پلو می خورند.
کئی انار خواص درمانی، کدو حلوایی حاوی مقدار فراوانی پتاسیم است، هم چنین انار به دلیل داشتن ویتامین C در افزایش جذب آهن موثر است. به این دلیل از “کئی انار” برای رفع کم خونی استفاده می کنند.
مواد لازم برای کئی انار: گردو: ۱۰۰ گرم، دانه های انار: ۱۰۰ گرم، کدو حلوایی: یک کیلوگرم، عدس: ۱۰۰ گرم، لوبیا چیتی: ۱۰۰ گرم، پیاز: ۱۰۰ گرم، سیر: ۵۰ گرم، زردچوبه: ۵ گرم، نمک: به میزان لازم.
طرز تهیه کئی انار برای ۶ نفر: ابتدا حبوبات را از چند ساعت قبل خیس کنید و بعد با مقداری آب بپزید. بعد از اینکه حبوبات نیم پز شدند.کدو حلوایی را هم ریز ریز کنید و به حبوبات نیم پزشده اضافه کنید تا باهم پخته شوند. بعد از اینکه مواد پخته شدند و آب آنها بخار شد، آنها را با گوشت کوب له کنید. سپس گردو را به همراه دانه انار، سیرو پیاز داخل قابلمه ای تفت دهید و مقداری نمک و زردچوبه به آن اضافه کنید بعد داخل آنها مقداری آب بریزید و با حرارت ملایم اجازه دهید تا جا بیفتند.
زمان پخت و انتظار آن در حدود ۳۰ دقیقه می باشد. کئی انار را می توانید در وعده نهار و شام و حتی پیش غذا سِرو کنید.

قلیه: عدس، باقلا، اسفناج سرخ شده، گوشت، گردوی ساییده شده را با هم مخلوط می کنند و دانه انار را در آخر اضافه می کنند موقع خوردن سیر داغ روی غذا می ریزند.

خورشت آلو: مرغ پخته همراه دانه انار، آلو سرخ شده و پیاز داغ.

🍩 انواع نان و شیرینی های مخصوص آمل نیز عبارتند از: 

اَغوزنون: آرد گندم، شیر، تخم مرغ و شکر را با هم مخلوط نموده سپس لای خمیر را گردو می گذارند.

پشت زیک: شکر یا قند را در یک قاشق آب حل کرده روی اجاق میگذارند بعد یک قاشق روغن و مقداری کنجد به آن اضافه کرده، مایه را در سینی می ریزند و به اندازه دلخواه برش می دهند.

پیس گندله: این شیرینی شامل گردوی ساییده، شکر قرمز، و یا شیره خرمالو و آرد برنج سرخ شده و کنجد است.
تهیه شکر قرمز به روش سنتی: در چند دهه گذشته به منظور تهیه شکر قرمز کشت گیاه نیشکر در مناطق جلگه ای استان مازندران رواج داشته است. برای گرفتن شیره نیشکر وتبدیل آن به شکر قرمز از وسیله ای چوبی به نام کلیا که به ابتکار اهالی محل تمامی از چوب ساخته شده استفاده می شود. به این منظور سرپناهی به ابعاد تقریبی ۵ در ۱۵ متر مربع با مصالح سنتی موجود در محل که بیشتر از نی و چوب بود برپا میشد و در وسط این سرپناه کلیا قرار می گرفت.این وسیله چوبی با نیروی محرکه حیواناتی مانند گاو یا اسب به دور محوری حرکت دَوَرانی داشته و در حین چرخش قطعات کوچک ساقه نیشکر در محلی به نام کلیادار فشرده شده و شیره نیشکر بر اثر فشار وارد شده به ساقه نیشکر، به وسیله لوله چوبی به نام سله به داخل ظرف چوبی به نام نوکا می ریخت و با جوشانیدن شیره نیشکر در دیگ های مخصوص پس از طی مراحلی شکر قرمز جهت مصارف غذایی تولید می شد.

رشته به رشته: برنج را خیسانده آرد می کنند و با آب خمیر می کنند. روی تشت کمی زرده تخم مرغ و کره می مالند و خمیر را روی تشت به شکل رشته می ریزند، بعد سرخ می کنند روی رشته به رشته پودر قند و هِل کوبیده می ریزند.

نون قندی، دله دکرده نون، آب دندون، نسری، کوناک، تون سرنون، ساق عروس، مَرمَکه، اَغوزکُنا، و قطاب مخصوص آمل از دیگر شیرینی های مازندرانی و آمل است.

انواع شربت: بهار نارنج، آلبالو، انار.

انواع ترشی: بادمجان ترشی، سیر ترشی، هفت بیجار، ترشی یارمسی.

انواع مربا: مربای به، مربای آلبالو، مربای سیب، مربای پرتقال، مربای انجیر، مربای هویج، مربای بالهنگ، مربای بهار نارنج.

دیدگاه

تمامی حقوق متعلق به "آمل توریسم" می باشد ©

طراحی شده توسط لیمو تم