منو
بستن

امروز ۱۶ / ۰۲ / ۱۴۰۳ خورشیدی

📆 گاهشماری مردم آمل‎

📆 گاهشماری مردم آمل‎

مردم مازندران دارای تقویم و گاه‌شماری مستقلی هستند که نام آن تقویم طبری (تبری) است. سال طبری از ۳۱ هجری آغاز می شود. مردم آمل نیز علاوه بر ماه های رسمی کشور بر اساس ماه های محلی کار می کنند.
ماه‌ها و گاه شماری محلی اکثراً مورد استفاده کهنسالان، کشاورزان، باغداران و رمه داران می باشد و امروزه در میان نسل جوان رو به زوال و فراموشی است.
تیمور قاجار ساروی متخلص به “امیر” در زمان سلطنت محمدشاه قاجار به امر شاهزاده اردشیر میرزای ملک آرا، حاکم طبرستان نصابی به زبان طبری به رشته ی نظم کشیده که حاوی بسی از لغات اصیل مازندرانی است درباره ماه های رایج بین بومیان اهالی طبرستان چنین می سراید:
سیوماه و کرچ و هره ماه و تیر … دگر هست مردال و شروین و میر
چه اونه ماه وار که ماه است و دی … زپی وهمن است نوروز اخیر
پتک را بدان خمسه ی زائـــده … به آئین هر که صـغیـر و کـبـیـر
روی این حساب ماه های طبری عبارتند از: شروین ماه، هره ماه، فردینه ماه، کرچه ماه، ملاره ماه، تیره ماه، میره ماه، اونه ماه، ارکه ماه، دماه، وهمنه ماه، نورزماه.
اما اگر بخواهیم ماه های طبری را به ترتیب و منظم بنویسیم و آن را با ماههای شمسی همزمان کنیم جدول ماه های طبری این گونه است:
ردیف ماه های تبری (طبری) ماه های شمسی (خورشیدی)
۱ فردینه ماه همزمان با مرداد ماه
۲ کرچه ماه همزمان با شهریور ماه
۳ هره ماه همزمان با مهر ماه
۴ تیره ماه همزمان با آبان ماه
۵ ملاره ماه همزمان با آذر ماه
۶ شروینه ماه همزمان با دی ماه
۷ میرماه همزمان با بهمن ماه
۸ اونه ماه همزمان با اسفند ماه
۹ ایام پتک یا شیشک (گاهنبار) آغاز نوروز
۱۰ ارکه ماه همزمان با فروردین ماه
۱۱ دماه همزمان با اردیبهشت ماه
۱۲ وهمنه ماه همزمان با خرداد ماه
۱۳ نوروزماه همزمان با تیر ماه
آغاز تاریخ طبری همزمان با سال ۳۱ هجری است. پس از درگذشت یزدگرد سوم، اسپهبدگیل ژاماسبی پادشاه طبرستان برابر نیاکان خود پرچم استقلال برافراشت از آن زمان، تاریخ نوین مازندران پس از ظهور و گسترش اسلام در این سرزمین آغاز گشت. هرسال تبری به چهار بخش بهار، تابستان، پاییز و زمستان تقسیم می شود. هر سال دارای ۱۲ ماه است و هر ماه ۳۰ روز می باشد که به اضافه پنج روز پتک یا پی افتاده.
در سال چهارم یک روز به پتک افزوده می شود و نام آن شیشک است. آغاز هر سال طبری از نخستین روز از فردینه ماه یعنی برابر با سوم مرداد ماه شمسی و ۲۵ ژوئیه میلادی است.
مثال: هم اکنون که این متن به رشته تحریر و نگارش در می آید، ۱۰ بهمن ماه ۱۳۹۸ شمسی (۱۳۹۸/۱۱/۱۰ خورشیدی) می باشد، که برابر می شود با: ۱۱ میر ما ۱۵۳۱ تبری، (۱۵۳۱/۰۷/۱۱ تبری)

دیدگاه

تمامی حقوق متعلق به "آمل توریسم" می باشد ©

طراحی شده توسط لیمو تم