منو
بستن

میراث تاریخی آمل

خانه تاریخی حاج مهدی سلطان آمل
سه شنبه ۲۲ بهمن ۱۳۹۸ | نویسنده : مدیرکل آمل توریسم

خانه حاج مهدی سلطان یکی از شاخصترین خانه های قاجاری در شهرستان آمل است که از نظر فنون تزیینی و نقشمایه ها بسیار غنی است. تنوع نقوش، این خانه را به موزهای برای نمایش هنر هنرمندان این دوره بدل کرده است. خانه حاج مهدی سلطان در روستای پاشا کلا در بخش دابودشت شهرستان آمل واقع شده است. این خانه که به حاج مهدی سلطان از صاحب منصبان نظامی و در عین حال مذهبی اواخر قاجار تعلق دارد، شامل یک تالار، اتاقهای سه دری، دو ایوان تابستانی و زمستانی و دو انبار آذوقه است. در جلوی حیاط یک حوض آجری ساخته شده که بخش اعظم آن در خاک مدفون است. در نمای جنوبی و شمالی هفت کادر مستطیلی و داخل آنها هفت طاق جناقی ایجاد شده و بر روی هر ستون آن در نمای جنوبی درخت سرو، گل و بوته، اسلیمی و پرندگان افسانه ای نقش شده است. تزیینات گچبری و نقاشی بر روی گچ با رنگ قرمز و نقوش هندسی، گیاهی، حیوانی، انسانی و نقوش ترکیبی از ویژگی بناهای این دوره است. این اثر در سال ۱۳۸۱ به شماره ۲۱۱۵ در فهرست آثار ملی به ثبت رسید.(عباسنژاد، زال و تراضی، ۱۳۹۰، ۴۸)
خانه حاج مهدی سلطان مربوط به اواخر دوره قاجار است و در شهرستان آمل، روستای پاشاکلا دشت‌سر واقع شده است. خانه حاج مهدی سلطان در تاریخ ۸ مرداد ۱۳۸۱ با شمارهٔ ثبت ۵۹۳۶ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. دشت‌سر، با دو دهستان شرقی و غربی یکی از بخش‌های شهرستان آمل در استان مازندران ایران است. براساس سرشماری سال ۱۳۹۰جمعیت آن ۳۷۰۳۲ نفر (۱۰۸۲۵ خانوار) بوده‌است. پاشاکلا، روستایی است از توابع بخش دشت‌سر. این روستا در دهستان دشت‌سر غربی قرار دارد و بر اساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۱۳۹۹ نفر (۳۷۰خانوار) بوده‌است.
حاج مهدی سلطان معاون نظامی امیر کلاو، تیول دار (فرماندار) منطقه آمل و لاریجان بود. در زمان محمد علی شاه قاجار بزرگان برای برپایی مجلس به دو گروه «مشروطه خواه» و «مستبد» تقسیم می‌شدند. این فرد در آن زمان جزو مستبدین به حساب می‌آمد.روزی رضاخان و حاج مهدی سلطان، هر دو، با گروهی از افراد خود از راه چلاو به کوه‌های علی‌آباد رفته بودند. وقتی رضاخان و افرادش پایین کوه چادر زدند، تیراندازی یاران حاج مهدی سلطان آنها را فراری داد که این امر موجب کدورت میان این دو نفر شد. زمانی که رضاخان به مقام سپهبدی منتصب شد (در دوره احمدشاه) شخصاً به خانه حاج مهدی سلطان رفت و او را خلع سلاح کرد. حاج مهدی سلطان پس از این واقعه و همچنین با مرگ پسرش منزوی شد و چند ماه بعد فوت کرد.


موقعیت روستای پاشاکلا بخش دابودشت آمل، بر روی نقشه:

برچسب ها

دیدگاه ها